Rechtsbijstand onder de loep, is verzekeren nog relevant?
Achmea noteerde in 2023 opnieuw een record aan juridische geschillen over (ver)bouwprojecten. Het aantal zaken steeg met ruim eenderde en conflicten over zonnepanelen namen toe met 28%. En onlangs nog besloot Google advertenties te weren van malafide loodgieters die argeloze consumenten voor honderden tot duizenden euro’s afzetten. Hoe haal je dan je recht?
Als algemene trend lijken conflicten zich te verharden. Niet alleen rondom de woning, ook in relatie tot de werkgever, in het verkeer, of na een scheiding, etc. De vraag naar rechtshulp zal dus aanhouden of alleen maar toenemen. En dan kan het flink in de papieren lopen. Het blijft een ‘als – dan’ kwestie, maar het valt te begrijpen dat mensen liever het zekere voor het onzekere kiezen. Een doorlopende rechtsbijstandsverzekering biedt dan uitkomst.
Ontwikkelingen
Nu is de ene verzekering de andere niet, en wat eerder goed leek, past nu mogelijk minder. Aanbieders wijzigen regelmatig hun voorwaarden en mogelijkheden. Er valt dus te kiezen uit een breed scala aan dekkingen en diensten. Ook de hoogte van eigen risico kan variëren, net als de ‘franchise’: het minimale schadebedrag waarbij je een claim kunt indienen. Soms is er flexibiliteit en kun je modules aan- en uitzetten. En ook de mate waarin je rechtsbijstand krijgt voor kwesties buiten Nederland loopt uiteen.
2023 telde een record aantal juridische geschillen over (ver)bouwen en zonnepanelen
Juridische Barometer, Achmea (jan.’24)
Niet iedereen verwacht op elk vlak problemen. Daarom kun je kiezen, bijvoorbeeld voor juridische hulp bij consumentenzaken (rond aankopen), wonen (rond aankoop, huur, burenruzies), arbeidsrecht, verkeerssituaties, familie- en erfrecht en fiscaal recht (o.a. versus de Belastingdienst). Hulp kun je ook krijgen in de vorm van mediation. Deze laatste vorm helpt op de lange termijn een goede relatie in stand te houden, bijvoorbeeld met een ex-partner of werkgever.
On demand
Een nieuwe ontwikkeling is rechtshulp on demand. Daarbij betaal je voor (basis) juridische diensten zonder dat je een doorlopende verzekering hebt. Je kunt hiervoor nog maar bij een handvol partijen terecht, maar het kan als vangnet dienen voor mensen die niet vast willen zitten aan een doorlopende premie.
Zelfhulp
De waarde van een doorlopende rechtsbijstandsverzekering zit overigens niet alleen in de financiële bescherming maar ook in de toegang tot juridische expertise voor diverse situaties. In tijden van nood is het prettig direct ondersteuning te krijgen, en soms ook zonder extra kosten juridische bijstand te ontvangen voor niet-gedekte kwesties. Zo’n geruststelling en ontzorging is moeilijk op waarde te schatten.
In haar jaarlijkse Juridische Barometer meldt Achmea overigens een verdubbeling in het gebruik van hun online zelfhulpmiddelen: voorbeeldbrieven over diverse onderwerpen en juridische adviestools. Deze bieden gedupeerden inzicht en alternatieven om een probleemsituatie zelf op te kunnen lossen. Ook in de toekomst zetten zij en andere verzekeraars in op dit soort middelen om conflicten te voorkomen of de-escaleren. Dit helpt de premie betaalbaar te houden.
Stelselvernieuwing rechtsbijstand
Al meer dan vijf jaar werkt het Ministerie van Justitie en Veiligheid aan een stelselvernieuwing op het gebied van rechtsbijstand. Samen met o.a. de Nederlandse Orde van Advocaten en de Mediatorsfederatie Nederland zet men stappen om de toegankelijkheid en de effectiviteit van juridische hulp te verbeteren. Elke burger met een juridisch probleem moet tijdig, laagdrempelig en adequaat worden geholpen bij de oplossing van zijn of haar probleem, ook mensen met een laag inkomen. Als concrete stap heeft de minister recent € 26 miljoen beschikbaar gesteld om o.a. sociaal advocaten financieel te ondersteunen. Ook kwam er een gratis telefoonnummer voor het Juridisch Loket: 0800 8020. Dit wordt nu door meer mensen gebeld, met minder wachttijden. Omdat bovendien de eigen bijdrage is verlaagd en het ‘diagnosedocument’ definitief is afgeschaft, komen mensen met een laag inkomen gemakkelijker in aanmerking voor juridische hulp.
Heb je een juridisch probleem dat je niet zelf kunt oplossen? En kun je de hulp van een mediator of advocaat niet betalen? Dan betaalt de overheid soms mee aan de kosten. Dit heet gesubsidieerde rechtsbijstand. Behalve bij het Juridisch Loket kun je ook op de site van de Raad voor de Rechtsbijstand nagaan of je hiervoor in aanmerking komt.
Maatwerk
Kom je niet in aanmerking voor gesubsidieerde hulp, of zie je daar liever van af? Houd dan je huidige polis eens tegen het licht of overweeg een rechtsbijstandsverzekering af te sluiten. Het is dan belangrijk de beschikbare opties zorgvuldig te overwegen en vergelijken. Je onafhankelijke verzekeringsexpert kan je daarbij goed van dienst zijn en je ook op weg helpen als je nu op zoek bent naar rechtsbijstand.
